Η Σίφνος ανήκει στο σύμπλεγμα των Δυτικών Κυκλάδων στο Αιγαίο Πέλαγος και βρίσκεται ανάμεσα στη Σέριφο, την Κίμωλο και την Αντίπαρο. Το νησί έχει σχήμα τριγώνου και η απόστασή του από τον Πειραιά είναι 75 ναυτικά μίλια. Η έκτασή του φτάνει τα 74 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Οι ακτές του νησιού φτάνουν τα περίπου 70 χιλιόμετρα και είναι γεμάτες ομορφότατους όρμους και κολπίσκους.
Η Σίφνος ανήκει στο Νομό Κυκλάδων και διοικητικά και εκκλησιαστικά. Η Μητρόπολη στην οποία υπάγεται εδρεύει στην Ερμούπολη της Σύρου. Πολύ πρόσφατα έγινε Δήμος περιλαμβάνοντας πολλούς οικισμούς και χωριά. Έδρα του νεοσύστατου Δήμου είναι η Απολλωνία.
Η Σίφνος είναι ορεινό νησί και συμβάλλει έτσι με το δικό της τρόπο στην ομορφιά του κυκλαδίτικου τοπίου. Οι λόφοι και οι κοιλάδες έχουν ελαιόδεντρα και είναι κατάφυτες και έτσι διαφοροποιούν το τοπίο κατά πολύ σε σχέση με τα άλλα νησιά του Αιγαίου, όπου είναι σχεδόν ανύπαρκτη η βλάστηση. Δε φαίνονται όμως οι ομορφιές του από την πρώτη στιγμή. Ερχόμενος ο επισκέπτης και ευρισκόμενος ακόμα πάνω στο καράβι αντικρίζει πλησιάζοντας δύο απότομους βράχους και στο βάθος πολύ αμυδρά τα σπίτια κάποιου χωριού. Το χωριό αυτό είναι οι Καμάρες, που όταν τις γνωρίσει κανείς θα τις αγαπήσει και θα του μείνουν αξέχαστες.
Η Σίφνος θεωρείται ότι είναι το νησί του Απόλλωνα. Χρειάζεται υπομονή κανείς να γνωρίσει τη Σίφνο και να ανακαλύψει τις ομορφιές της, οι οποίες αναμφισβήτητα υπάρχουν. Για το λόγο αυτό η Σίφνος δεν είναι για διακοπές με πρόγραμμα. Όμως είναι ιδανική για περιηγήσεις, για ανθρώπους που ξέρουν να εκτιμούν ό,τι υπάρχει και να μην αναζητούν να εντυπωσιαστούν με την πρώτη ματιά. Αυτοί θα ανακαλύψουν το φως της Σίφνου.
Οι αρχιτεκτονικές μορφές στη Σίφνο είναι απλές και είναι εναρμονισμένες με τις ανάγκες και την αισθητική του τοπίου. Τα σπίτια είναι ολόλευκα σε σχήμα κύβου, τα σοκάκια πλακόστρωτα και ασβεστωμένα και στολίζονται με λουλούδια στις άκρες.
Οι αυλές των σπιτιών είναι ολόλευκες και διαθέτουν και άστρα πεζούλια, πέτρινα καθίσματα, και ανάμεσά τους οι γραφικές άσπρες εκκλησιές με τους γαλάζιους τρούλους σαν το χρώμα του ουρανού και της θάλασσας και τα ωραία καμπαναριά. Η Σίφνος περιμένει τον κάθε ένα με ανοικτή την αγκαλιά της. Θέλει να περπατήσουμε στα σοκάκια της, να απολαύσουμε την ηλιοφάνειά της, να κολυμπήσουμε στις πεντακάθαρες ακρογιαλιές της, να επισκεφτούμε την παναγία την Ουρανοφόρα. Και η νύχτα καραδοκεί να μας ταξιδέψει σε άλλα μέρη.
Το έδαφος του νησιού είναι λίγο ορεινό και εδώ ευδοκιμούν οι ελιές και γι αυτό το λόγο είναι κατάφυτο από ελαιόδεντρα. Ο υψηλότερος λόφος της Σίφνου ο Προφήτης Ηλίας έχει ύψος 680 μέτρα. Οι άλλοι λόφοι είναι χαμηλότεροι. Έχει δύο μικρούς χείμαρρους τον Λειβαδά και τις Ερκειές.
Σε όλα αυτά συμπληρώνει ομορφιά και η θάλασσα σχηματίζοντας όρμους και κολπίσκους στις ακτές της. Οι όρμοι είναι συνήθως στολισμένοι με εκκλησάκια.
Η Σίφνος έχει εξαιρετικό κλίμα, που το έχουν θαυμάσει οι περιηγητές των τελευταίων αιώνων. Το καλοκαίρι έχει μεγάλη ηλιοφάνεια και ο χειμώνας είναι ήπιος. Το καλοκαίρι δροσίζεται η ατμόσφαιρα από τα μελτέμια.
Το έδαφος της Σίφνου προσφέρει αρκετά μάρμαρα κρυσταλλικά έως μακροκρυσταλλικά. και άλλα πετρώματα. Μεταλλεύματα σιδήρου και μαγγανίου εμφανίζονται σήμερα κυρίως στις θέσεις ʼγιος Σώστης, ʼγιος Σίλβεστρος, Βορεινή, Κάψαλο και Πολώνια. Τα μεταλλεύματα της Σίφνου ήταν γνωστά από την αρχαιότητα.
Αναφέρονται από τον Παυσανία, τον Ηρόδοτο, το Στράβωνα και τον Πλίνιο. Υπάρχει η παράδοση ότι η Σίφνος ήταν πλούσια σε σίδηρο, μόλυβδο, χρυσό και αργυρό και επειδή οι Σίφνιοι αθέτησαν κάποτε την εντολή του Απόλλωνα σύμφωνα με την οποία έπρεπε να στέλνουν ως φόρο υποτέλειας ένα χρυσό αυγό στους Δελφούς – έστειλαν ένα επίχρυσο αντί χρυσού – , η θάλασσα κατακλύστηκε και εξαφάνισε τα μεταλλεία. Τα πλέον γνωστά μεταλλεία των αρχαίων ήταν του Αγίου Σώστη και το μεταλλείο του Καψάλου ή Σχισμάδων.
Στα προϊστορικά χρόνια η Σίφνος ήταν ακατοίκητη και διέθετε πολλά δάση και πλούσια πανίδα. Αργότερα οι άνθρωποι άρχισαν να καίνε τα δάση και να δημιουργούν βοσκοτόπια. Υπήρξαν εποχές όπου η Σίφνος ήταν πολύ παραγωγική όταν καλλιεργούνταν συστηματικά.. Σήμερα οι κάτοικοι προτιμούν να ασχολούνται με τον τουρισμό.
Στην περιήγησή του ο επισκέπτης συναντά δασάκια από θαμνοκυπάρισσα, πικροδάφνες και αρμυρίκια και στο βυθό σχηματίζονται αποικίες από το γνωστό θαλάσσιο φυτό ποσειδονία (poseidonia oceanica), που προστατεύεται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Η Σίφνος αποτελεί καλό πέρασμα για τα μεταναστευτικά πουλιά, όπως ο συκοφάγος (oriolus oriolus), ο μελισσοφάγος, το τρυγόνι και πολλά υδρόβια πουλιά. Βέβαια υπάρχουν και πτηνά τα οποία έρχονται στη Σίφνο και μένουν το καλοκαίρι και σε αυτά ανήκουν ο κοκκινοκεφαλάς, το ορνιθοχελίδονο, οι σταχτάρες και άλλα.
Επί πλέον υπάρχουν και τα αρπακτικά πουλιά όπως ο πετρίτης, ο δεντρογέρακας, ο μαυροπετρίτης και άλλα. Η οχιά είναι ένα ζώο που προστατεύεται στη Σίφνο. Για τα είδη αυτά των ζώων και πτηνών που βρίσκονται υπό προστασία η δυτική Σίφνος έχει ενταχθεί στο δίκτυο NATURA 2000 της Ευρωπαϊκής Ένωσης.